Self-Reported and Objectively Measured Physical Activity of Elderly Men from the Canton Sarajevo
Uvod Poznato je da starenje za posljedicu ima opadanje tjelesnih sposobnosti čovjeka, što je uz globalni problem hipokinezije, jedan od vodećih savremenih problema društva (Čaušević, Ormanović, Doder, & Čović, 2017; Ćirić, Čaušević, & Bejdić, 2015). Individualni aerobni fi tness se smanjuje za 8-10% tokom svake decenije života, dok veoma aktivni ljudi mogu smanjiti ovaj nivo na 2-3%. Opadanje snage je osjetno u šezdesetim, a posebno u sedamdesetim godinama života (15% odnosno 30%), (Sharkey & Gaskill, 2008). Takođe u brojnim studijama, utvrđeno je da su promjene koje nastaju kao posljedica biološkog starenja, povezane sa smanjenim stepenom fi zičke aktivnosti osoba starije dobi, a koje za posljedicu imaju smanjenje mišićne mase i tjelesne funkcije. Poznato je da organizovano tjelesno vježbanje ima mnogo pozitivnih efekata na organizam čovjeka u cjelini, te da ima jasan i prioritetan fi zički i zdravstveni uticaj na osobe i njihove radne aktivnosti. Međutim, bez obzira na to šta osoba radi – bilo da se bavi prostim fi zičkim poslom (nošenjem, podizanjem, poljoprivrednim radom) ili vrši fi zičke vježbe, njen mišić ni, kardio-vaskularni, respiratorni i centralni nervni sistem aktivno funkcionišu. Shodno tome će fi zička aktivnost, bilo kao tjelesna vježba ili fi zički rad, uvijek uticati na naše tijelo i tako dovesti do poveć anog nivoa funkcionisanja (Bjelica & Krivikapić, 2019). S druge strane, neaktivnost uzrokuje 9% prerane smrtnosti, što brojem iznosi više nego 5,3 od 57 miliona smrtnih slučajeva širom svijeta tokom 2008. godine (Lee i sar. 2012). Istoimeni autori navode da ukoliko neaktivnost nije eliminisana ali jeste umanjena za 10% ili 25%, onda bi se smrtnost tokom svake godine mogla izbjeći za više od 533 000 odnosno za više od 1,3 miliona slučajeva. Ovakav navod potvrđuje i činjenica da Abstract