Extensive surgery of the esophageal cancer
Sažetak. Ekstenzivna hirurgija karcinoma jednjaka je najkomplikovaniji dio digestivne hirurgije i uglavnom je rezervisana za specijalizovane centre. Cilj rada bio je da se evaluiraju početna iskustva u ovoj zahtijevnoj hirurškoj problematici u Klinici za opštu i abdominalnu hirurgiju Kliničkog centra Banja Luka u petogodišnjem periodu. U periodu od 1. januara 2004. do 31. decembra 2008. godine operisan je 81 pacijent, od kojih je 61 (75,31%) imao palijativnu operaciju, a 20 operacija je urađeno s ciljem da se postigne eradikacija bolesti (R0 nivo) (25% stopa resektabilnosti). U grupi operisanih s ciljem eradikacije dominirali su muškarci (15 muškaraca i 5 žena), a većina oboljelih bila je starija od 50 godina (od 43 do 82 godine). Najčešća lokalizacija tumora bio je srednji i donji torakalni jednjak. Za supstituciju je u većini slučajeva korišćen želudac (oko 85%). Put transpozicije grafta bio je najčešće retrosternalni (za vratne anastomoze). Visoka supraaortalna intratorakalna anastomoza bila je najčešća opcija za rekonstrukciju tumora distalnog jednjaka (Ivor-Lewis) (65%). Stopa smrtnosti bila je 10%. Rani morbiditet, kod oko 60% operisanih, uglavnom su činile plućne komplikacije u vidu upala, atelektaza, izliva, pneumotoraksa. Prosječno vrijeme bolničkog liječenja bilo je 18 dana (od 15 do 25). Do trenutka objavljivanja rezultata, živih je pet pacijenata od kojih dvoje živi pet godina nakon operacije i nemaju znakova relapsa bolesti. Kod ostalih operisanih, prosječna dužina preživljavanja je 37 mjeseci (od 18 do 42) i svi su umrli od recidiva bolesti. Patohistološki nalazi pokazuju da prevladava skvamocelularni karcinom (60%), a ostatak su adenokarcinomi. Početna iskustva pokazuju stopu smrtnosti i prosječno preživljavanje koji su prihvatljivi i slični rezultatima drugih koji se rutinski bave ovom vrstom hirurgije.