Procena disgrafije kod dece mlađeg školskog uzrasta
Uvod. Pisanje predstavlja kompleksnu ljudsku sposobnost i ujedno nasjloženiji oblik jezicke delatnosti. Sam cin pisanja obuhvata znanje i vestinu pravilnog grafickog oblikovanja slova. Poremecaj u sticanju sposobnosti pisanja oznacava se terminom disgrafija. Osnovni simptomi disgrafije su lose oblikovana slova, necitak rukopis, pogresna velicina slova, nedovrsene reci, izostavljene reci, izlomljeni redovi. Pisanje se može procenjivati sa grafomotornog i lingvistickog aspekta. U fokusu ove studije jeste procena pisanja sa grafomotornog aspekta. Cilj nam je bio da na osnovu ocene zrelosti i kvaliteta rukopisa utvrdimo pojavu disgrafije kod dece mlađeg skolskog uzrasta. Metode. Procena pisanja izvrsena je pomocu: Skale za procenu zrelosti rukopisa i Skale za procenu disgraficnosti rukopisa. Istraživanjem su obuhvacena 234 ucenika treceg i cetvrtog razreda osnovnih skola „Sveti Sava“ i „Veselin Maslesa“ u Foci i 44 ucenika koja pohađaju ogranke ovih skola u naseljima Miljevina i Brod. Analizirani su uzorci rukopisa u tri modaliteta (diktat, prepis, samostalno pisanje). Na osnovu dobijenih podataka ocenjivani su zrelost i kvalitet rukopisa. Kod ocene kvaliteta, rukopisi su svrstani u cetiri kategorije: skladan, neskladan/tesko citljiv, disgrafican i izrazito disgrafican rukopis. Rezultati. Dobijeni rezultati su pokazali da 14,7% ispitanika ima infantilan rukopis. Disgrafija je identifikovana kod 12,2% ispitanika, dok je 8,3% ispitanika imalo neskladan rukopis. Pokazano je da se disgrafija znacajno vise ispoljava kod decaka nego kod devojcica. Istovremeno je utvrđen znacajno veci procenat disgrafija kod ispitanika ruralne nego urbane sredine. Zakljucak.Ispitivanje je pokazalo znacajan uticaj sredine i pola na pojavu disgrafije kod dece mlađeg skolskog uzrasta. Poređenje dobijenih rezultata sa rezultatima drugih autora ukazuje da se poslednjih godina povecao broj razvojnih disgrafija.