Monoamine oxidase in posttraumatic stress disorder.
Posttraumatski stresni poremecaj (PTSP) je težak psihijatrijski poremecaj, pracen razlicitim komorbidnim poremecajima, cesto kronicnog tijeka, koji financijski opterecuje cijelo drustvo i uzrokuje izrazitu patnju bolesnika i njihovih obitelji. Njegova neurobioloska podloga ukljucuje promjene u funkcioniranju razlicitih neurotransmitorskih i neuroendokrinih sustava. Genetske studije su potvrdile postojanje nasljednih cimbenika koji određuju sklonost razvoju PTSP-a, nakon sto je osoba izložena traumatskom događaju. Za sada se zna da se PTSP cesce javlja kod potomaka žrtava Holokausta te kod kambođanskih ratnih izbjeglica koji su bolovali od PTSP-a prema onim koji nisu bolovali od PTSP. Buduci da je PTSP kompleksan poligenski poremecaj, potrebno je istražiti osim bioloske i genetsku podlogu PTSP-a u svrhu boljeg razumijevanju nastanka, razvoja i lijecenja PTSP-a. Monoaminooksidaza (MAO) je enzim koji se javlja u dva oblika (MAO-A i MAO-B) i cija je uloga oksidativna deaminacija dopamina, serotonina, noradrenalina i adrenalina. Trombocitna MAO ili MAO-B se koristi kao pokazatelj razlicitih poremecaja ponasanja i psihijatrijskih poremecaja. Najcesci polimorfizam gena za MAO-B javlja se u ponavljajucoj regiji njegovog 13. introna, i to kao promjena jedne baze (A ili G). S obzirom na smjestaj polimorfizam ne utjece na strukturu gena, no radi utjecaja na efikasnost izrezivanja introna, polimorfizam može sudjelovati u regulaciji transkripcije gena za MAO-B, ili na stabilnost i/ili translaciju MAO-B mRNA. Neka su istraživanja uputila na povisenu aktivnost MAO-B kod osoba s G alelom. Buduci da MAO katalizira deaminaciju neurotransmitora koji su promijenjeni u PTSP-u, cilj ovog istraživanja bio je odrediti aktivnost MAO-B u trombocitima i distribuciju MAO-B genotipova (A/G supstitucija u 13. intronu gena za MAO-B) kod oboljelih od PTSP-a i usporediti ih s vrijednostima u kontrolnoj skupini pripadnika zdrave populacije, a sve u svrhu stjecanja novih spoznaja o etiologiji PTSP-a. U 103 veterana Domovinskog rata s kronicnim PTSP-om dijagnosticiranom prema DSM-IV kriterijima, 41 veterana koji nisu razvili PTSP, i 242 kontrolna muska ispitanika određeni su aktivnost MAO-B i MAO-B intron 13 polimorfizam pomocu flurimetrijske i RT-PCR metode. Veterani s PTSP-om bili su podijeljeni u 28 ispitanika s prisutnim psihotickim simptomima i 78 ispitanika bez psihotickih simptoma (halucinacije ili deluzije na psihoticnom modulu strukturiranog psihijatrijskog intervjua, ili specificni poremecaji kod pregleda mentalnog statusa, i pomocu Skale pozitivnih i negativnih sindroma). Veterani s psihotickim PTSP-om imali su znacajno visu aktivnost trombocitne MAO-B nego veterani s ili bez PTSP-a ili zdravi ispitanici. Aktivnost MAO-B bila je snižena u trombocotima pusaca prema nepusacima u svim skupinama. Pokazani su znacajni ucinci pusenja, dijagnoze i pusenja, ali ne genotipa, ili interakcije između genotipa, pusenja i dijagnoze, na aktivnost trombocitne MAO-B. Ucestalost pojavljivanja MAO-B genotipa bila je slicna među istraživanim skupinama. Polimorfizam na 13. intronu MAO-B gena nije bio funkcionalan, i nije utjecao na aktivnost MAO-B u trombocitima zdravih ispitanika ili veterana s ili bez PTSP-a, sa ili bez psihotickih simptoma. Povisene vrijednosti MAO-B upucuju na zakljucak da se psihoticki oblik PTSP-a razlikuje od nepsihotickog. Aktivnost MAO-B nadzire se vjerojatno pomocu drugih polimorfizama, koji su odgovorni za razlicite poremecaje ponasanja i psihicke poremecaje.