Tipični proizvodi kao predmet intelektualnog vlasništva kroz istorijski i geografski pregled
Tipicni proizvodi su jos iz predbiblijskog vremena smatrani kulturnim blagom naroda i država o cemu svjedoce nađeni zapisi na vise geografskih lokacija. Kao takvi su se stitili legalnim sredstvima adekvatnim vremenu i prostoru njihovog postojanja. Termin tipicnih proizvoda kao predmeta intelektualnog vlasnistva prvi put je uveden 1883. godine kada je potpisan prvi multilateralni sporazum-Pariska konvencija o zastiti geografskih oznaka. Od tada do danas potpisan je niz dokumenata kojim se regulise pravo raspolaganja i prometovanja tipicnim proizvodima. Sve aktuelne varijacije i podvarijacije nacina zastite geografskih oznaka mogu svrstati zemlje u tri grupe i to: (1) Zemlje koje stite geografske oznake posebnim zakonom tzv. sui generis sistemom, (2) Zemlje koje stite geografske oznake kao trgovacke marke, sertifikacijske marke, kolektivne marke, ili nekim drugim zakonskim sredstvom, (3) Zemlje koje formalno ne prepoznaju i ne stite geografske oznake. Na globalnom nivou, 111 zemalja, ukljucujuci 27 zemalja EU, stiti oznake geografskog porijekla sui generis sistemom. 56 zemalja stiti geografske oznake putem trgovackih marki, sertifikacijskih marki, ili kolektivnih marki, gdje spadaju Australija, Kanada, Japan i SAD. Veliki broj zemalja pored sui generis sistema ima dodatnu opciju zastite geografskih oznaka kao trgovackih marki kao sto je slucaj Kine.